جیوه در ماهی
جیوه موجود در ماهی ها و در کل آبزیان خوراکی می تواند خطرات نگران کننده ای برای سلامت انسان ها داشته باشد.
افزایش فعالیت های صنعتی، به ویژه احتراق زغال سنگ و استخراج معادن، به افزایش سطح جیوه در محیط های آبی کمک می کند.متیل جیوه با بالا رفتن زنجیره غذایی تجمع می یابد و در نتیجه غلظت آن در ماهی های شکارچی بیشتر می شود.
مصرف ماهی با سطح بالای جیوه می تواند منجر به اثرات نامطلوب سلامتی، به ویژه بر سیستم عصبی شود. زنان باردار و کودکان خردسال به ویژه آسیب پذیر هستند، زیرا قرار گرفتن در معرض جیوه در طول رشد جنین می تواند تأثیرات ماندگاری بر عملکردهای شناختی و عصبی داشته باشد.
برای کاهش این خطرات، نهادهای نظارتی دستورالعملهایی را در مورد مصرف ایمن ماهی ارائه میکنند و به افراد توصیه میکنند آبزیانی را انتخاب کنند که سطح جیوه کمتری دارند.
چگونه جیوه جذب بدن ماهی می شود؟
شکل سمی جیوه، از طریق مسیرهای مختلف در محیط های آبی توسط ماهی جذب می شود. جیوه از طریق فرآیندهای طبیعی مانند فعالیت های آتشفشانی و هوازدگی سنگ ها و همچنین فعالیت های انسانی مانند احتراق زغال سنگ و تخلیه های صنعتی به بدنه های آبی رها می شود.
هنگامی که در آب قرار می گیرند، باکتری های خاصی جیوه معدنی را به متیل جیوه تبدیل می کنند.متیل جیوه بسیار محلول است و به راحتی وارد زنجیره غذایی می شود.
میکروارگانیسم های موجود در محیط های آبی این ترکیب را جذب می کنند و ماهی های کوچک این میکروارگانیسم های آلوده را مصرف می کنند.
از آنجایی که ماهیهای کوچکتر توسط ماهیهای شکارچی بزرگتر مصرف میشوند، متیل جیوه بزرگنمایی میکند و منجر به غلظتهای بالاتر در شکارچیان سطح بالا میشود.
ماهی ها متیل جیوه را عمدتاً از طریق آبشش و دستگاه گوارش جذب می کنند.
هنگامی که متیل جیوه در بافتهای ماهی، به ویژه در ماهیچهها قرار میگیرد، به پروتئینها متصل میشود و یک کمپلکس پایدار تشکیل میدهد که در طول زمان انباشته میشود.
این فرآیند تجمع زیستی منجر به غلظتهای بالاتر متیل جیوه در گونههای ماهی بزرگتر و با عمر طولانیتر میشود.
قرار گرفتن در معرض انسان زمانی اتفاق می افتد که مردم ماهی آلوده مصرف می کنند. متیل جیوه به آسانی از دستگاه گوارش عبور می کند و ماهیت محلول در چربی آن به آن اجازه می دهد در بافت های انسان، به ویژه مغز و سیستم عصبی تجمع یابد.
این تجمع زیستی در ماهی، همراه با بزرگنمایی زیستی از طریق زنجیره غذایی، بر اهمیت نظارت و مدیریت سطوح جیوه در اکوسیستمهای آبی برای حفاظت از سلامت محیط و رفاه انسان تأکید میکند.
راه های اندازه گیری جیوه
روشهای مختلفی برای اندازهگیری سطوح جیوه در ماهی استفاده میشود که از ارزیابی دقیق خطرات زیستمحیطی و سلامت انسان اطمینان حاصل میکند.
نمونهبرداری مستقیم شامل جمعآوری بافتهای ماهی، معمولاً ماهیچهها، و تجزیه و تحلیل آنها برای محتوای جیوه است.
این روش داده های دقیقی در مورد غلظت متیل جیوه، شکل سمی جیوه، در ماهی ارائه می دهد.روش های غیر مستقیم شامل استفاده از تکنیک های نمونه برداری غیر کشنده است.
نمونه های مو و خون ماهی را می توان برای تخمین غلظت جیوه بدون قربانی کردن افراد مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. این تکنیک ها به ویژه برای مطالعه ماهی های زنده و درک تغییرات سطوح جیوه در طول زمان مفید هستند.
پیشرفت های تکنولوژیکی ابزارهایی مانند طیف سنجی جذب اتمی و طیف سنجی جرمی پلاسمای جفت شده القایی را معرفی کرده اند.
این تکنیکها اندازهگیری بسیار حساس و دقیق سطوح جیوه در بافتهای ماهی را ممکن میسازد و به برنامههای نظارتی جامع کمک میکند.
روش های بدون نیاز به دارو برای سم زدایی جیوه در بدن
سم زدایی بدن از جیوه بدون دارو شامل اتخاذ شیوه های زندگی و رژیم غذایی است که از حذف طبیعی این فلز حمایت می کند.
اول از همه، هیدراته ماندن ضروری است زیرا به دفع سموم از جمله جیوه از طریق ادرار کمک می کند.
مصرف غذاهای غنی از فیبر مانند میوه ها، سبزیجات و غلات کامل نیز می تواند به پیوند با جیوه و ترویج حذف آن از طریق سیستم گوارش کمک کند.
ترکیب غذاهای سرشار از گوگرد، مانند سیر و پیاز، از تولید گلوتاتیون، یک آنتی اکسیدان قوی که به سم زدایی کمک می کند، حمایت می کند.
ورزش منظم سیستم لنفاوی را تحریک می کند و متابولیسم کلی را افزایش می دهد و حذف سموم از جمله جیوه را از طریق تعریق و سایر فرآیندهای بدن تسهیل می کند.
اعتقاد بر این است که برخی مکمل های غذایی مانند کلرلا و اسپیرولینا دارای خواص سم زدایی طبیعی هستند. این مکمل ها ممکن است به جیوه در دستگاه گوارش متصل شوند و از جذب آن در جریان خون جلوگیری کنند.
علاوه بر این، سونا و فعالیت های تحریک کننده عرق می توانند در از بین بردن سموم از طریق تعریق موثر باشند. تمرین هایی مانند براش کشیدن روی خشک پوست، گردش لنفاوی را تحریک می کند و باعث دفع جیوه و سایر آلاینده ها می شود.
در حالی که این روش ها می توانند به حمایت از فرآیندهای سم زدایی طبیعی بدن کمک کنند، مهم است که قبل از ایجاد تغییرات قابل توجه در رژیم غذایی یا سبک زندگی، با متخصصان مراقبت های بهداشتی مشورت کنید. افرادی که در معرض جیوه زیاد قرار دارند باید برای اطمینان از سم زدایی ایمن و موثر به دنبال مشاوره شخصی باشند.
جمع بندی
آگاهی مصرف کنندگان از توصیه ها و دستورالعمل های محلی برای انتخاب آگاهانه در مورد گنجاندن ماهی در رژیم غذایی خود و در عین حال به حداقل رساندن خطرات بالقوه سلامت مرتبط با قرار گرفتن در معرض جیوه ضروری است.